مسؤولیت‌های زندگی زناشویی

زندگی مشترک مسئولیت‌های بزرگی را به همراه داشته و حتی باعث تغییر در کوچک‌ترین عادت‌های زندگی شما می‌شود. شما را به فردی تبدیل می‌کند که کمتر به فکر خود باشید. چون شما مدام در حال فکر کردن درباره نیمۀ دیگر خود و فراهم کردن شرایط مناسب زندگی با او هستید.

زندگی زناشویی، مرحله‌ای مهم در زندگی انسان‌ها تلقی شده که سالیان دراز به طول می‌انجامد. و بدونِ شک، عاری از مشکلات و دخالت‌ بی‌مورد اطرافیان نبوده و می‌طلبد که زن و شوهر، برای غلبه بر این چالش‌ها هوشیارانه عمل نمایند. از اخلاق نیکوی اسلامی بهره‌مند باشند. و همدیگر را در راستای ایجاد فضای گرم و مملو از صمیمیت در خانه، یاری نمایند. به دستوراتِ الهی و توصیه‌های رسول اکرم صلی‌الله علیه وسلم که در قالبِ آیات و احادیث به ما رسیده است، عمل نموده و بر مشکلاتِ خانودگی فایق آیند.

در زندگی زناشويی، زوجین دارای مسؤولیت‌هایی اند؛ که اینک به بیان مختصر آن می‌پردازیم:

مسؤولیت مرد:

از آنجایی که سرپرستی زندگی زناشویی بر عهدۀ مرد هست؛ بناء، وی باید دارای صفات رهبری، صبر، بردباری، درایت و حسن برخورد باشد. الله متعال می‌فرماید: «وَعاشِروهُنَّ بالمعروفِ فإنْ كَرِهْتُموهُنَّ فَعَسَى أنْ تَكْرَهُوا شيئاً ويَجْعَلَ اللهُ فيهِ خيراً كثيراً» (نساء:19)  «و در زندگانی به آن‌ها به انصاف رفتار نمایید، و چنان‌چه دلپسند شما نباشند (اظهار کراهت مکنید) چه بسا چیزها ناپسند شماست و حال آنکه خدا در آن خیر بسیار مقدّر فرماید.».

و می‌فرماید: «ولهنَّ مِثْلُ الذي عليهِنَّ بالمعروفِ» (بقره:228) «و برای زنان بر مردان، همان حقوقی است که مردان بر آنها دارند».

و پیامبر اکرم صلی‌الله علیه وسلم فرمودند: «لا يفرك مؤمنٌ مؤمنةً، إن كره منها خُلُقاً رضي منها آخر». (رواه مسلم) «هيچ مردِ مؤمنی، نسبت به زنِ مؤمن (يعنی همسر خويش) بد نَبَرد؛ زيرا اگر يک اخلاقش را نمی پسندد، اخلاق ديگرش را می پسندد».

و نیز پیامبر فرمودند: «استوصوا بالنساء خيراً فإنَّ المرأةَ خُلقتْ من ضلع ، وإنَّ أعوجَ شيءٍ في الضلعِ أعلاهُ ، فإن ذهبتَ تقيمُـهُ كَسَرْتَهُ، وإن تركتًهُ لم يزلْ أعـوجَ ، فاستوصوا بالنسـاءِ خَيْرًا». (رواه البخاری) «ای مردم! وصیت مرا درباره رفتار خوب با زنان گوش کنید! [من شما را وصیت می‌کنم که با این بندگان خدا رفتار خوب، نرمی و مدارا کنید] زیرا آنها از پهلو آفریده شده اند [که فطرتاً کج است] و بیشترین کجی در قسمت فوقانی پهلو است اگر شما بکوشید تا آن پلهوی کج را راست کنید، آن می‌شکند، و اگر بر حالش آن‌را قرار دهید ( و در صدد اصلاح آن بر نیایید) پس همیشه بصورت کج باقی می ماند؛ لذا وصیت مرا دربارۀ رفتار خوب با زنان گوش کنید!».

این روایات ثابت می‌نماید که زنان دارای حقوق کامله هستند و در کنارِ حقوق مالی مانند مهریه، نفقه و مسکن؛ دارای حقوق اجتماعی و انسانی دیگری نیز می‌باشند. خوش اخلاقی و خوش‌رویی با آنان، توهین نکردن شان با الفاظ زشت، عدم ظلم و ستم بر آنان، عدم روی گردانی از آنان، احترام به شخصیت انسانی و احساسات و عواطف آنان و امثال آن را می‌توان از این دسته حقوق نام برد.

مسؤولیت زن:

زن مسؤولیت اطاعت از شوهر خویش را در حد معقول و معروف دارد. خداوند متعال می‌فرماید: «الرِّجالُ قوَّامونَ على النِّساءِ بما فضَّلَ اللهُ بعضَهم على بعضٍ وبما أنفقوا منْ أموالِهم» (نساء:34) «مردان، سرپرست و نگهبان زنانند، بخاطر برتری‌هایی که خداوند (از نظر نظام اجتماع) برای بعضی دیگر قرار داده است و بخاطر انفاق‌هایی که از اموال‌شان در مورد زنان می‌کنند».

بناء، زن باید برای شوهر اجازۀ استمتاع از خود را داده، به کسی که شوهر دوست ندارد وارد خانه‌اش شود، اجازه ورود به خانه را ندهد. و بدون اجازۀ شوهر از خانه خارج نشود. اکثر فقها معتقدند که بر زن واجب نیست که خدمتِ شوهر خویش مانند: آشپزی و امثال آن را انجام دهد. زیرا عقد ازدواج تعهدی از جانب زن برای استمتاعِ مرد از وی بوده و موظف به انجام کار دیگری نیست. اما مالکیه این امر را موقوف به عرف نموده اند.

مسؤولیت‌های مشترک مرد و زن:

مسؤولیت‌ها و وجایب مشترکی وجود دارد که هر دو زوج در آن شریک هستند، از جمله: جواز معاشرت زناشویی و لذت‌بردن از یک‌دیگر و ممنوعیت ازدواج زن با پدر شوهر، پدرکلان و فرزندانِ وی. و نیز حرمتِ ازدواج شوهر با مادر زن، مادربزرگ و فرزندانِ زن. و همچنان ممنوعیت ازدواج هم‌زمان با زن و خواهر، عمه یا خالۀ آن. و نیز ازدواج سببِ میراث‌بردن زن و مرد از یکدیگر می‌گردند. و از حقوق زوجین بر یکدیگر، حسن تعامل، هم‌کاری در امر تربیت فرزندان، امور منزل، ایجاد فضای صمیمیت و مهربانی، ایجاد حسِ آرامش و رعایت شخصیت‌ و احترام به عواصف و احساسات یکدیگر می‌باشد.

بر هریک از زن و شوهر لازم است تا اسرار یکدیگر را حفظ نموده و از امور شخصی زناشویی خویش برای دیگران بازگو ننمایند.

منبع: اسلام أون لاین

مترجم: عبدالرحمن رسولی