خانۀ پیامبر، نخستین خانه در اسلام
دختران پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم هریک زینب، امکلثوم، رقیه و فاطمه، کسانی بودند که در پذیرش اسلام شتافتند، و آنها قبل از بعثت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم، در سیرت نیکو، ثبات، استقامت، اجتناب از عبادت بت و ارتکابِ آنچه جاهلانِ آن زمان انجام میدادند، از پدر بزرگوارشان، آنحضرت صلی‌الله‌علیه‌وسلم، و همچنان از مادر بزرگوارشان (خدیجه کبری) متأثر بودند؛ به همین خاطر در ایمانآوردنشان شتاب نمودند؛ و برای همین است که خانوادۀ پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم، اولین خانوادۀ مؤمن به اللهمتعال است، که به شرائع دیناسلام گردن نهادند. و چون اولین خانه نبوت است، به همینخاطر، جایگاه بزرگی در تاریخ دعوت اسلامی دارد؛ چراکه اللهمتعال خوبیهای زیادی را نصیب این خانه کرده و آن را بخاطر سبقتگرفتن در ایمان آوردن و تلاوت قرآن عظیمالشأن و برپا داشتن نماز، به این عزت بزرگ نایل کرده و آنرا خاص ساخته است.
خانۀ پیامبر، بعد از غار حرا، اولین جایی است که وحی آسمانی در آن خوانده شده است؛ و اولین خانهای است که در آن اولین زن مؤمن را در خود دارد، که اسلام را پذیرفت؛ و اولین خانهای که در آن نماز برپا شد؛ و اولین خانهای است که در آن حضرات خدیجه، علی، و زید بنحارثه، سه شخصیکه اولین ایمانآورندگان به اسلام بودند را در خود جای داده است؛ و اولین خانهای است که برای کمک و یاری پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم تعهد بست؛ و هیچ یک از بزرگ و خورد اینخانه، از کمک و همکاری با پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم، شانه خالی نکردند. مستحق است که این خانه، برای همۀ خانههای مسلمانان، الگو باشد؛ و پرورشدهنده اینخانه، نمونه و مثال و الگوی حیاتی برای زنان و مردان مؤمن باشد؛ چون خانم این خانه: پاک، مطهر، مؤمن، مخلص، راستگو و امنیت دهنده است؛ و پسر کاکاییکه با اصل و نسب، وفادار، با اطمینان، پذیرنده، یاریکننده و پرورشیافته بر ایمان است؛ و دخترانیکه راستگو، ایمانآورنده و اطاعتکنندگان هستند.
خانۀ پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم، ملبس به زیباترین لباس ایمان بوده و زوایای آن روشن شده با نورِ باور و ایمان است؛ در این خانه، دو زوج که همسان هم بوده و در برابر هم با مسؤولیت هستند؛ و همه اینها نمایان شده و گرفته شده از گفتهی اللهمتعال است که در قرآنکریم در آیت ذیل فرموده است: «هُوَ الَّذِي خَلَقَكُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَجَعَلَ مِنْهَا زَوْجَهَا لِيَسْكُنَ إِلَيْهَا فَلَمَّا تَغَشَّاهَا حَمَلَتْ حَمْلاً خَفِيفاً فَمَرَّتْ بِهِ فَلَمَّا أَثْقَلَت دَّعَوَا اللّهَ رَبَّهُمَا لَئِنْ آتَيْتَنَا صَالِحاً لَّنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرِينَ» (اعراف:189) «او خدايى است كه شما را از یك جنس آفرید، و همسران شما را از جنس شما ساخت تا شوهران در كنار همسران بیاسایند. ولی هنگامی كه شوهران با همسران آمیزش جنسی میكنند، همسران بار سبكی (به نام جنین) برمیدارند و به آسانی با آن روزگار را بسر میبرند. امّا هنگامیكه بار آنان سنگین میشود، شوهران و همسران، خدای خود را فریاد می‌دارند و میگویند: اگر فرزند سالم و شایستهای به ما عطاء فرمايی از زمره سپاسگزاران خواهیم بود». پ
همچنان، این خانه مزینشده با سخن پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم، در عرصه پرورش است که آن بزرگوار فرمود: «كُلُّ مَوْلُودٍ يُولَدُ عَلَى الْفِطْرَةِ , فَأَبَوَاهُ يُهَوِّدَانِهِ وَيُنَصِّرَانِهِ وَيُمَجِّسَانِهِ» (بخاری:1358، مسلم:2658). «هر انسان یا هر نوزاد که تولد میشود بنابر فطرت پاک است؛ اما این پدرانشان هستند که او را یهودی یا نصرانی یا مجوسی میسازند».
از توانمندی پرورش حضرت خدیجه رضی‌الله‌عنها بود، که دخترانِ آنحضرت صلی‌الله‌علیه‌وسلم از ایمانآورندگانِ پیشگام در اسلام بودند؛ و برای همین است که خانه پیامبر، دارای جایگاهی والاست. و بر ما واجب است که به عنوان الگو و نمونه، به راهنماییهای آن خانه، در زندگیکردن، معاشرت، رفتار، برخورد نیک و در تصدیق نمودن به آنچه دعوت میکند، لبیک بگوییم، وهمچنان به اللهمتعال بهعنوان خالق وپروردگار و به حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وسلم بهعنوان نبی و فرستاده اللهمتعال ایمان داشته باشیم.
بدون شک، حقیقت آشکار در روش ربانی، اشاره کننده بر اهمیت فرد صالح و بنای خانوادۀ صالح بهعنوان اولین حلقات اصلاح است. و بعد از فرد و خانواده، به اجتماع صالح توجه میشود. و حقیقتاً که اسلام اولاً به فرد مسلمان و بنای خانوادۀ آن توجه زیاد کرده، که اهمیت آن نسبت به کار دیگر بیشتر است؛ چون این فرد مسلمان است که سنگ بنای هر اجتماع است؛ و خانواده، جایی است که این فرد را پرورش میدهد و از بدو تولد تا پایان زندگیاش را در بر دارد؛ و در حقیقت، خانواده، اولین مخزن پرورشدهندهی شخصیت فرد، خصوصیات و صفات یک فرد است؛ از آنجاییکه خانواده، ارتباطدهنده فرد با اجتماع است، پس اگر این ارتباطدهنده محکم و صالح باشد، هردو طرف یعنی فرد و اجتماع را باهم مستحکم نگاه میدارد؛ و برای همین است که اسلام بر خانواده توجه کرده و اساس و اصولی را برای ساخت یک خانواده سالم تعیین نموده است؛ تا باشد یک حلقۀ قوی در ساخت اجتماعِ اسلامی و دولت اسلامی و ساختن تمدن ربانی و اسلامی در دنیای انسانها باشد. و همۀ این توجهها مبنی بر توجه اسلام و حرکت دعوت اسلامی از بدو آغاز آن، آشکار است که خواست اللهمتعال بر این بود که اولین پیشگامان اسلام یک زن یعنی حضرت خدیجه رضی‌الله‌عنها، بهعنوان پرورش دهنده و بناءکننده اسلام باشد و قوانینالهی را در آن تطبیق کند؛ و طفلیکه نمایانکننده ضرورت و حاجت دعوتاسلامی بر نوجوان و توجه اسلام بر نسل جدید، برای ساختن اجتماع صالح و دولت صالح و تمدن صالح است.
خدیجه رضی‌الله‌عنها و شخص بزرگی مثل زید بن حارثه و طفلی مانند علی و دیگر اعضای خانواده پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم نشان دهنده ایناست که دعوت اسلامی توجه کننده بر همه مردم، اعم از بزرگان و کودکان، اعم از زنان و مردان و اعم از اربابان است؛ پس در ساخت هریک از این بخشهای اجتماعی، از زنان، مردان، اطفال و اربابان، در ساخت اجتماع و دولت و پیشرفت تمدن نقش مورد انتظار دارند.
نویسنده: دکتر علی صلابی
مترجم: بی بی رسا «فقیری»
پاسخ ها